Łagodne guzki w piersiach powodują naturalny i może niepotrzebny lęk. Nowotwór piersi jest najczęstszym nowotworem kobiet w krajach rozwiniętych, w Polsce rocznie rozpoznano około 10 000 przypadków. Około 3% konsultacji w zakresie opieki podstawowej dotyczy nieprawidłowych objawów w piersiach, ale zdecydowana większość z nich stanowi łagodne przyczyny.
Łagodne guzki w piersiach mogą wystąpić z innymi objawami, takimi jak ból i obrzmienie sutków. Lekarz stara się rozróżnić, który z nich stanowi łagodną zmianę a który może sugerować nowotwór. Ginekolog kieruje pacjentkę na dalsze badania. Większość klinik zajmujących się chorobami piersi ma na celu zbadanie kobiety z objawami zmian w piersiach, bez względu na to czy jest podejrzenie o zmianę nowotworową czy łagodną.
Wiele guzków piersi jest łagodnych, szczególnie u młodszych pacjentek. Najbardziej łagodnymi guzkami są torbiele lub gruczolakowłokniaki.
Mówiąc ogólnie, łagodna masa jest zazwyczaj trójwymiarowa, mobilna i gładka, ma regularne obwody i jest stała lub torbielowata w spójności. Masa nowotworowa jest zazwyczaj trwała w konsystencji, ma nieregularne granice i może być przymocowana do podłoża lub tkanki miękkiej.
Mogą wystąpić również zmiany skórne lub odsunięcie sutków. Jednak obecne wytyczne uznają, że nie zawsze możliwe jest dokładne rozpoznanie wyłącznie na podstawie badania, dlatego też wszystkie niewyjaśnione guzki powinny być skierowane do oceny w specjalistycznej klinice piersi.
Klasyfikacja łagodnych guzków w piersiach
Histologicznie można je podzielić na trzy grupy, które dostarczają pojęcia dotyczące potencjalnego przyszłego ryzyka raka:
- Zaburzenia proliferacyjne – nie ma zwiększonego ryzyka.
- Zaburzenia proliferacyjne bez atypii – łagodne do umiarkowanego zwiększenie ryzyka.
- Hiperplazje nietypowe – znaczne zwiększenie ryzyka.
Klinicznie, klasyfikacja poprzez wspólne cechy prezentacji może być bardziej użyteczna:
- Obrzęk i tkliwość fizjologiczna.· ·
- Ból piersi (zwykle niezwiązany z nowotworami złośliwymi.·
- Wyczuwalne guzki piersi.·
- Wydzielanie zrzutów, w tym mlekotok.·
- Zakażenie piersi i zapalenie – zwykle związane z laktacją.
Zmiana fibroblastyczna jest najczęstszym łagodnym zaburzeniem piersi i objawia się bólem i guzkiem. Dotyczy to zwykle kobiet w wieku 20-50 lat i wydaje się być zaburzeniem hormonalnym. Można stwierdzić, że którykolwiek z typów histologicznych gdzie występuje zmiana proliferacyjna (z lub bez atypii), wydaje się, że istnieje zwiększone ryzyko rozwoju raka piersi.
Kobiety ze zmianami w piersi i różnymi stopniami bólu i tkliwości:
- Objawy są największe w okresie około jednego tygodnia przed rozpoczęciem miesiączki i spadają wraz z upływem czasu.
- Badanie może ujawnić obszar guzkowy lub pogrubienia, słabo odróżniający się od otaczającej tkanki, a często w górnej zewnętrznej części piersi.·
- Jeśli zmiany są dwustronne symetryczne, rzadko są one patologiczne. Jeśli jest asymetria, należy przyjrzeć się pacjentce po jednym z dwóch cykli menstruacyjnych.·
- Jeśli objawy utrzymują się, zaleca się skierowanie na: mammografia jest często stosowana u starszych pacjentek. Jednak dla młodych z ultrasonografia jest zwykle lepsza.
Gruczolakowłokniaki są to łagodne nowotwory, które występują u młodych kobiet, a częstość występowania wynosi od 20 do 24 lat. Są najczęstszym rodzajem chorób piersi. Gruczolakowłokniak pojawia się w piersi i składa się z tkanki włóknistej i nabłonkowej. Prezentują się, jako twarde wysoce mobilne bryły. Hormony wydają się być zaangażowane w etiologię, a hormonalna terapia zastępcza zwiększa częstość występowania.
Łagodne guzki w piersiach – objawy:
- Ból piersi (mastalgia lub mastodynia).
- Zwiększenie rozmiaru piersi.
- Guzkowatość, szczególnie tuż przed lub w okresie.
Podobnie jak w przypadku wszystkich niewyjaśnionych guzków, pacjentki należy skierować do specjalistycznej kliniki piersi. Kobiety oceniane są poprzez potrójną ocenę badania, obrazowania (wybór pierwszego rzutu to badanie przed 40. rokiem życia, mammografia po) i biopsja igłą (niekoniecznie wymagane w wieku poniżej 25 lat). Często są one leczone chirurgicznymi wycięciami, ale może nie być to konieczne, jeśli są małe i diagnoza jest potwierdzona. Złożone i mnogie gruczolakowłokniaki związane są ze zwiększonym ryzykiem raka piersi.
Inne łagodne guzki w piersiach
Brodawki błony śluzowej
Jest to łagodna, okrężna zmiana, zwykle zlokalizowana tuż za areoli ( zabarwiona otoczka wokół brodawki sutkowej). Może być zauważony niewielki guzek ewentualnie krwawienie. Kobiety w wieku 40 lat częściej mają tylko jeden, ale młodsze kobiety mogą mieć wiele takich zmian.
Nekroza tłuszczowa
Nekroza tkanki tłuszczowej występuje częściej w większych piersiach u kobiet z nadwagą lub otyłych, ale może także wystąpić u każdej kobiety, a nawet od czasu do czasu u mężczyzn. Zmiana jest zwykle bezbolesna, a jej skóra może przybrać barwę czerwoną, posiniaczona lub zwężoną.
Torbiele piersiowe
Torbiele piersiowe są wypełnione płynem, rozwijają się w tkance piersi i mogą powodować gładkie, twarde guzki. Są one częstsze u kobiet w wieku od 30 do 60 lat. Torbiele różnią się wielkością. Niektóre mogą być maleńkie, inne mogą rosnąć do kilku centymetrów średnicy. Pojedyncze lub wielokrotne torbiele mogą występować w jednej lub obu piersiach. Torbiele często nie powodują żadnych objawów, chociaż niektóre kobiety mogą doświadczać bólu oprócz jakichkolwiek guzków. Podobnie jak w przypadku gruczolakoraków, uważa się, że hormony odgrywają rolę w rozwoju torbieli piersi, ponieważ są one szczególnie powszechne u kobiet przed menopauzą i kobiet po menopauzie.
