Pokrzywka kontaktowa – przyczyny i objawy pokrzywki kontaktowej

Pokrzywka kontaktowa to jedna ze skórnych postaci alergii, występująca od razu po styczności z alergenem. Najczęściej jest nim sierść domowych zwierząt jak również substancje chemiczne, pokarmowe oraz leki. Choroba objawia się charakterystycznymi bąblami, obrzękiem, świądem i pieczeniem, a także czasami występującymi towarzyszącymi objawami ogólnoustrojowymi, jak na przykład ból głowy, gorączka, biegunka, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi czy nawet duszności i świszczący oddech, przypominający typowe objawy astmy. Pomimo, iż występują różne odmiany pokrzywki kontaktowej, jej leczenie polega na przyjmowaniu przez pacjenta farmakoterapii.

Alergia i jej najczęstsze objawy

Alergia występuje wtedy kiedy organizm napotka na czynnik, który powoduje u niego stany zapalne. Wtedy układ humoralny zwany immunologicznym lub odpornościowym wytwarza przeciwciała. Czynniki takie nazywamy w medycynie alergenami. Najczęściej są to trawy i drzewa, kurze i roztocza oraz sierść zwierząt domowych, jak również pierze, kosmetyki, środki czystości czy materiały sukiennicze. Mogą one prowadzić do licznych, uciążliwych i przewlekłych objawów.

Najczęstsze objawy alergii dzielą się między innymi na te występujące ze strony układu oddechowego jak na przykład katar sienny czy duszności, układu pokarmowego jak biegunka i nudności, oraz skórne bardzo swędząca wysypka, zaczerwienienie czy pokrzywka kontaktowa. Mogą także wystąpić obrzęki, łzawienie z oczu, zmęczenie, senność, bóle głowy czy wstrząs anafilaktyczny. Aby nasilenie objawów zmalało bądź ustąpiło całkowicie wielu pacjentów przyjmuje leki antyhistaminowe bądź też się odczula podskórnie czy też podjęzykowo. Taka terapia trwa nawet do 5 lat, ale przynosi pozytywne efekty.

Czym jest pokrzywka kontaktowa?

Pokrzywka kontaktowa to jedna z postaci alergii skórnej, która występuje na wskutek kontaktu z alergenem, którym najczęściej jest sierść zwierząt. Aczkolwiek występuje równie często po spożyciu niektórych składników spożywczych, a także jako reakcja na pylenie pewnych odmian roślin oraz kontakt z niektórymi substancjami chemicznymi. Pokrzywka kontaktowa charakteryzuje się tym, iż jej objawy występują natychmiast po styczności z alergenem.

Pokrzywka kontaktowa może przyjmować formę ostrą bądź przewlekłą. Obie jej postacie to tak zwane przypadki pokrzywki samoistnej bądź zwanej także idiopatyczną, czyli o nieznanej etiologii. Objawy ostrej postaci tej choroby utrzymują się do 6 tygodni, jeśli natomiast nie ustąpią po tym okresie, zaczynamy mówić o pokrzywce przewlekłej.

Średnia ilość osób chorujących na pokrzywkę kontaktową, to 20% populacji. Większe predyspozycje do jej wystąpienia mają kobiety i dzieci, aniżeli mężczyźni. Najczęściej pojawia się pomiędzy 30 a 40 rokiem życia.

Jakie są przyczyny pokrzywki kontaktowej?

Pokrzywkę kontaktową dzielimy także na postać alergiczną i niealergiczną. Ma to związek z przyczynami jej występowania. Pokrzywka kontaktowa alergiczna jest skutkiem wystąpienia reakcji uczuleniowej na alergen, jakim jest na przykład sierść zwierząt czy substancja chemiczna. Natomiast pokrzywka kontaktowa niealergiczna występuje jako reakcja po zażyciu pewnych leków.

Najczęstszymi przyczynami pokrzywki kontaktowej są między innymi:

• Pokarmy takie jak orzechy, soja, ryby, krowie mleko, truskawki, kurkuma
• Konserwanty stosowane w żywności czyli między innymi benzoesan sodu
• Pyłki roślin
• Roztocza
• Kurz
• Sierść zwierząt
• Leki, między innymi penicylina, aspiryna i kodeina
• Jad owadów
• Substancje chemiczne, na przykład aldechyd mrówkowy, formaldechydy, sole kobaltu, żywice epoksydowe,
• Lateks

Objawy pokrzywki kontaktowej

Najczęstszym objawem pokrzywki kontaktowej są wysypka oraz bąble pokrzywkowe, występujące na skórze bądź błonach śluzowych. Bąble są różnej wielkości, ich ranty nie są regularne, mają gładką powierzchnię i różowy kolor. Zazwyczaj dodatkowo występuje obrzęk, a zmiany dość mocno pacjentów swędzą, pieką  oraz „wędrują”.  Następuje poszerzenie światła naczyń krwionośnych i limfatycznych, przez co dochodzi do zwiększonej przepuszczalności naczyń kapilarnych w ciele pacjenta. Czasami może dojść do wstrząsu anafilaktycznego, dlatego należy zwrócić uwagę także na dodatkowe, towarzyszące objawy, które mogą się pojawić. Są nimi bóle głowy, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, nudności, tachykardia czyli przyśpieszenie akcji serca oraz nudności.

Co ważne, objawy pokrzywki kontaktowej występują od razu albo w ciągu kilku minut po styczności z alergenem.

Pokrzywka kontaktowa- diagnostyka i leczenie

Diagnostyka pokrzywki kontaktowej opiera się przede wszystkim na bardzo szczegółowym wywiadzie oraz badaniu fizykalnym. Dodatkowo wykonuje się badania krwi, między innymi na morfologię, OB, eozynofilię i przeciwciała oraz testy alergiczne, skórne i płatkowe, próby prowokacyjne a także nawet biopsję skóry.

Leczenie pokrzywki kontaktowej opiera się na przyjmowaniu przez pacjenta farmakoterapii, w postaci leków antyhistaminowych jak również i adrenaliny, oraz leczeniu miejscowym czyli smarowaniu zmian odpowiednimi kremami i maściami. Bardzo ważne, w postępowaniu terapeutycznym, jest również wyeliminowanie z życia pacjenta alergenów, które doprowadziły do pokrzywki kontaktowej.