Nagietek lekarski (Calendula officinalis) pochodzi z krajów śródziemnomorskich, ale został naturalizowany w Ameryce Północnej i Azji, a teraz kwitnie w ogrodach na całym świecie. Roślina rozwija się w niemal każdym typie gleby, ale preferuje gleby piaszczyste i umiarkowanie bogate w próchnicę. Nagietek lekarski lubi pełną ekspozycję na słońce, ale toleruje również lekki półcień.
Nagietek lekarski to roślina należąca do rodziny astrowatych, która obejmuje również stokrotki, chryzantemy i dzikie róże. Roślina rośnie do wysokości 30-60 cm. Dolne liście mają kształt łopatkowy w porównaniu z mniejszymi, spiczastymi liśćmi górnymi. Jasnożółte lub pomarańczowe kwiaty kwitną od wczesnej wiosny do pierwszego mrozu. Użyteczne leczniczo części roślin to płatki kwiatu, są one stosowane, jako świeże lub suszone. Gałęzie boczne i martwe kwiaty należy przycinać, ponieważ sprzyja to wzrostowi rośliny, a także większym i ciągłym zakwitom.
Nagietek lekarski – właściwości lecznicze
Nagietek lekarski stosowany jest w celach leczniczych, od co najmniej XII wieku, głównie, jako miejscowe zastosowanie w celu zwiększenia szybkości gojenia ran i zapobiegania infekcji. Roślina zawiera duże ilości flawonoidów, które zwiększają szybkość neonaczyniową i osadzają hialuronian, główny skład macierzy zewnątrzkomórkowej. Hialuronan przyczynia się do proliferacji i migracji komórek, jak również do tworzenia, wyrównywania i migracji naczyń włosowatych. Wyjaśnia to przyczynę szybkości gojenia się urazów po zastosowaniu nagietka.
Właściwości przeciwgrzybicze nagietka mogłyby być użyteczne, jako środek ziołowy w przypadku zakażeń grzybiczych, takich jak pleśniawka, stopa sportowca i grzybica. Olejek eteryczny może być nawet używany w czopku do leczenia infekcji drożdżycy pochwy.
Uważa się również, że nagietek lekarski hamuje proliferację bakterii Helicobacter pylori, która jest związana z zapaleniem żołądka, wrzodami trawiennymi, rakiem żołądka i chorobą Parkinsona. Istnieje pogląd, że roślina ma pozytywny wpływ na układ odpornościowy. Flawonoidy znalezione w nagietku są przeciwutleniaczami roślinnymi, które neutralizują wolne rodniki, o których wiadomo, że hamują czynność układu odpornościowego.
Estrogenne efekty nagietka mogły sprawić, że zioło to jest przydatne do leczenia niektórych objawów menopauzy, jak również objawów związanych z miesiączką. Roślina była stosowana w celu złagodzenia bólu piersi i skurczów menstruacyjnych, a także do przywrócenia regularności menstruacji. Stosowana jest również w celu wspomagania skurczów macicy i była stosowana do wspomagania wydalenia łożyska po urodzeniu dziecka. Dodatkowo nagietek jest wspólnym składnikiem kremów stosowanych do łagodzenia bólów sutkowych związanych z karmieniem piersią.
Nagietek lekarski – zastosowanie
Nagietek lekarski jest powszechnie stosowany, jako leczenie ziołowe w celu złagodzenia zaburzeń skórnych. Jest używany do leczenia drobnych oparzeń, w tym oparzeń słonecznych i jest to tradycyjny środek ziołowy w leczeniu wysypki, w tym wysypka pieluszkowa u niemowląt. Zioło to było również stosowane w leczeniu ogólnoustrojowych problemów skórnych, takich jak zapalenie skóry, egzema, trądzik i łuszczyca. Pokazano nawet, że zapobiegają zapaleniu skóry u pacjentek z rakiem piersi podczas radioterapii i istnieją dowody na to, że może być skuteczniejszy niż balsam z trolaminą.
Nagietek lekarski ma właściwości detoksykacyjne. Służy do prowadzenia detoksykacji wątroby i leczenia stanów zapalnych pęcherzyka żółciowego, co może pomóc w rozwiązaniu niektórych problemów trawiennych. To zioło jest czasami używane, jako naturalne leczenie infekcji ucha, gdy jest podawane, jako krople do uszu szczególnie u dzieci. Także przewlekłe zapalenie spojówek może być leczone naturalnie przy użyciu kropli na bazie nagietka lekarskiego. Ziele może zmniejszyć obrzęk i zaczerwienienie związane z tym zakażeniem oka, chociaż jakiekolwiek zabiegi stosowane na błonach ocznych powinny być sterylne.
Roślina była również stosowana, jako środek ziołowy w leczeniu skurczów mięśni, stłuczeń, siniaków, ropni, ran, przewlekłej choroby dziąseł. A także żylaków, bólu stawów, lekkiego odmrażania, hemoroidów i wirusowego zapalenie wątroby. Olej z nagietka lekarskiego ma pewne właściwości przeciwnowotworowe, które czynią go bardzo cennym w nowych badaniach nad rakiem. Choroby nowotworowe pozostają jedną z największych tajemnic ludzkiego gatunku pod względem zdrowia zbiorowego. A związki takie, jak te znalezione w nagietku, oferują nowe spojrzenie na tą krytyczną kwestię.
Nagietek lekarski – sposoby użycia
Produkty wykonane z nagietka lekarskiego powinny być zawsze przechowywane w ciemnych miejscach wolnych od wilgoci i nie powinny być używane po trzech latach przechowywania.
Napar może być wykonane przy użyciu 1 łyżeczki (5-10g) suszonych kwiatów i zalane 250 ml wrzącej wody. Powinno być parzone przez 10-15 minut. Należy pić 2-3 filiżanki naparu dziennie.
Jako leczniczy okład może być użyty przez namoczenie sterylnego opatrunku w zimnym naparze.
Nalewkę można wytworzyć w stosunku 1: 5 w 90% alkoholu. Należy spożywać trzy razy dziennie 5-10 kropli (1-2 ml) nalewki.
Nagietek lekarski może być również przygotowany w postaci maści zawierającej nagietek 2-5% (na przykład 2-5 gramów nagietka / 100g maści). Może być stosowany 2-4 razy dziennie w razie potrzeby.
