Żylaki powrózka nasiennego pojawiają się bardzo często u młodych mężczyzn i są jedną z przyczyn niepłodności. Szacuje się, że dotyczą one 15% mężczyzn. Żylaki te dotyczą przeważnie lewej strony, a bardzo rzadko mogą być obustronne. Natomiast takie prawostronne żylaki pojawiały się u osób z odwróceniem trzewi, co świadczy o anatomicznej przyczynie ich powstawania.
Kiedy powstają takie żylaki, to dochodzi do poskręcania, poszerzania oraz wydłużenia żył, a dotyczy to żył splotu wiciowatego. Ma on swój początek z żył mosznowych. Takie naczynia biegną wzdłuż powrózka nasiennego, a dalej tworzą one żyłę jądrową.
Przyczyny żylaków powrózka nasiennego
Przyczyny powstawania tych żylaków nie są do końca poznane i jest kilka teorii na ich temat. Większość ekspertów uważa, że przyczyną ich powstawania jest zwiększone wsteczne ciśnienie żylne, a to z kolei powoduje to, że poszerzają się żyły splotu. Warto wiedzieć, że takie ciśnienie żylne może się zwiększać w wyniku:
- niewydolności zastawek żylnych,
- ostrych anatomicznych kątów odpływu żylnego,
- ucisku z zewnątrz.
Poza tym wpływ na ich powstawanie może mieć adrenalina, która właśnie wypływa z żyły nadnerczowej, a następnie obkurcza naczynia.
Jak objawiają się żylaki powrózka nasiennego?
U większości mężczyzn żylaki te nie dają żadnych objawów. Bardzo często chorzy wykrywają je podczas badania albo samobadania, a są one wyczuwalne w obrębie moszny nad jądrem i są opisywane jako guzowate czy stwardniałe twory. Najlepiej jest je widać, gdy się stoi. Objawy, które mogą się pojawić przy żylakach powrózka nasiennego to:
- ból odczuwany podczas wzwodu,
- uczucie ciężkości w mosznie,
- nadmierne ocieplenie moszny,
- ból jąder,
- niewielki obrzęk dookoła moszny (który powoduje dyskomfort),
- ból w pachwinie,
- natomiast w przypadku większych żylaków może dojść do uszkodzenia jądra.
Diagnoza żylaków powrózka nasiennego
Najczęściej żylaki te są wykrywane podczas samobadania. W związku z tym można wykonać badanie palpacyjne, ale w pozycji stojącej z próbą Valsalvy. To oznacza, że robi się silny wydech, ale przy zamkniętej głośni, czyli podczas takiego parcia. Dodatkowo można wykonać badanie USG wraz z badaniem przepływu w naczyniach.
Poza tym żylaki te są bardzo często diagnozowane podczas badań przy bezpłodności u mężczyzn. Mogą być one przyczyną bezpłodności nawet u 40% mężczyzn, którzy starają się o dziecko. W związku z tym, że zwiększa się przepływ krwi w tej okolicy, to dochodzi również do wzrostu temperatury, a to skutkuje zmniejszeniem liczby plemników, a tak dokładnie to zmniejsza się ich wytwarzanie.
Żylaki powrózka nasiennego – stopnie zaawansowania
Lekarze wyróżniają trzy stopnie zaawansowania żylaków powrózka nasiennego, a jest to:
- stopień I, gdzie żylaki są bardzo małe i w większości przypadków nie da się ich wyczuć podczas badania palpacyjnego; natomiast można je wyczuć podczas wykonania próby Valsalvy w pozycji stojącej;
- stopień II, gdzie żylaki są trochę większe, ale również są niewidoczne; jednak da się je wykryć podczas badania palpacyjnego;
- stopień III, gdzie żylaki są duże, wyczuwalne i jednocześnie widoczne.
Kiedy leczyć żylaki powrózka nasiennego i jak leczyć?
Leczenie tych żylaków polega na tym, że lekarz może je usunąć albo uniemożliwić przepływanie w nich krwi. Możliwe jest wykonanie tradycyjnej operacji, ale też laparoskopowo albo jedną z małoinwazyjnych metod. Dzięki temu krew będzie odpływać innymi naczyniami i to bezpośrednio do żyły głównej dolnej. To spowoduje, że krew nie będzie zalegała w obrębie moszny. Wskazania do leczenia tych żylaków to trzeci stopień zaawansowania choroby, gdzie żylaki są już bardzo duże, ale też jest to niepłodność ból w okolicach narządów płciowych oraz dyskomfort.
Podczas wykonywania zabiegu chirurgicznego pacjent dostaje znieczulenie ogólne. Można to zrobić, jak już było wcześniej wspomniane, podczas tradycyjnego zabiegu albo laparoskopowo. Kiedy lekarz dotrze do naczyń żylnych, to będzie mógł podwiązać wewnętrzne naczynia powrózka nasiennego. W wyniku takiej operacji może dojść do powikłań i w związku z tym może powstać wodniak jądra, a to oznacza, że gromadzi się płyn pomiędzy osłonkami jądra a wyrostkiem otrzewnej. Bardzo rzadko może dojść do niedokrwienia jądra albo zapalenia jądra. Natomiast takie techniki małoinwazyjne to embolizacja oraz skleroterapia, które mają na celu zamknięcie naczyń. Do pełnej sprawności wraca się mniej więcej po dwóch tygodniach i dotyczy to również życia seksualnego. Na ból pomóc mogą tabletki i okłady z lodu.
Jakie są efekty leczenia żylaków powrózka nasiennego?
Dzięki podwiązaniu żylaków powrózka nasiennego u 40 – 60% pacjentów poprawia się nie tylko jakość i ruchliwość, ale również dochodzi do zwiększenia ogólnej liczby plemników. Taką pierwszą zauważalną poprawą w wynikach badań można zauważyć po 80 dniach, ponieważ w takim czasie powstaje plemnik. Natomiast na pełne efekty leczenia czeka się około roku. Jeśli ilość plemników nie będzie rosła, to może się poprawić ich jakość, co zwiększa szanse w przypadku sztucznych metod zapłodnienia.
