Skręt jajnika inaczej nazywany skrętem przydatków daje nam o sobie znać silnym bólem w podbrzuszu. Daje objawy towarzyszące chorobom układu pokarmowego i moczowego, przez co czasami trudno jest postawić rozpoznanie, a leczenie wdrażane jest z opóźnieniem. Jest to najczęściej skręcenie jajnika i jajowodu, do rzadkości należy skręcenie ich z osobna. Przypadłość ta niesie za sobą ogromne konsekwencje. Jedną z nich jest martwica jajnika i jajowodów, ponieważ przez skręcone przydatki nie dopływa do nich krew. Gdy martwica zostanie stwierdzona przez lekarza, konieczna jest interwencja chirurgiczna.
Kto należy do grona osób zagrożonych skrętem?
Jajniki, jajowody i więzadła macicy składają się na przydatki. Są one umiejscowione w podbrzuszu z dwóch stron macicy. Skręt dotyczy głównie kobiet w wieku poniżej 30. roku życia, ale nie oznacza to, że kilkuletnie dziewczynki i Panie w wieku menopauzalnym nie mogą się z tym zmagać. Na skręt narażone są również kobiety w ciąży, a szczególnie jej wczesnym etapie. Ciąża jest wtedy utrzymywana przez żeński hormon płciowy. Progesteron wpływa na powiększenie jajników, a u Pań w ciąży dodatkowo stwierdza się przekrwienie tkanek, co tylko sprzyja skrętowi.
Przyczyny skrętu:
Skrętu nie należy kojarzyć z chorobą nowotworową. U nastolatek przypadłość ta głównie jest spowodowana dojrzewaniem i „burzą hormonów”. Skręt powodują również zaparcia i rozdęcia esicy (części jelita grubego). Panie pragnące mieć potomstwo, a które w naturalny sposób nie są w stanie zajść w ciążę, poprzez stymulację hormonów, np. przygotowując się do zabiegu in vitro również narażają się na skręt. Dziewczynki jeszcze niebędące w okresie dojrzewania, mogą być dotknięte przez problem skręcenia przydatków. Mówimy wtedy o „spontanicznym skręcie jajnika„. Może to być spowodowane nadmiernym wydłużeniem jajowodu lub krezki jajowodu i jajnika, sporą aktywnością ruchową dziecka, gdyż jajniki małej dziewczynki w porównaniu do jej macicy są dużo większe. Nieprawidłowa budowa jest najbardziej niebezpieczna, gdyż dochodzi do kolejnych skręceń po przeciwnej stronie i w odstępie czasu.
Skręt jajnika jest najczęściej spowodowany jego powiększeniem i najczęściej jest jednostronny. Zmiany zlokalizowane w przydatkach są w dużej mierze powodem skręcenia jajników, gdyż zmieniają ich pierwotne położenie. Do takich zmian możemy zaliczyć różne torbiele, jak również nowotwory łagodne i złośliwe jajnika. Jednakże nowotwory złośliwe rzadko są przyczyną skrętu jajnika.
Jak rozpoznać skręt jajnika?
Rzadko kiedy zostaje prawidłowo zdiagnozowany skręt jajnika. Ból odczuwany w podbrzuszu może świadczyć o różnych chorobach. Silny, nasilający się z minuty na minutę ból utrudnia kobietom prawidłowe funkcjonowanie. Skręt czasami odznacza się bólem, który towarzyszy Paniom podczas miesiączkowania. Ból promieniuje na kręgosłup, ale bardzo rzadko wiązany jest ze źródłem problemu. Objawy u większości kobiet są podobne. Najczęściej odczuwają nudności, jak przy zatruciach pokarmowych czy grypie żołądkowej, a czasami również wymioty. W fazie końcowej, gdy dojdzie do martwicy jajnika i jajowodu do objawów dołącza wysoka gorączka. Wtedy konieczna jest operacja. Jako, że objawy możemy przypisać innym chorobom, skręt jajników jest mylony przez lekarzy np. z zapaleniem wyrostka robaczkowego, kamicą nerkową.
Bywa również tak, że inne choroby, takie jak np. endometrioza, kamica nerkowa, niedrożność czy niedokrwienie jelit, ciąża pozamaciczna, zapalenie wyrostka robaczkowego, są mylone ze skrętem jajników, przez co, zanim określi się jedną z powyższych przypadłości należy wykluczyć skręt jajników.
Skręt jajników może zostać wykryty tylko i wyłącznie poprzez badanie ultrasonograficzne (USG). Badanie to może zostać wykonane w ciąży, ponieważ jest całkowicie nieinwazyjne i bezpieczne. W celu wykluczenia skrętu lekarz może zlecić rezonans magnetyczny i tomografię komputerową. Nie są to badania bezpieczne jeśli kobieta jest w ciąży, ponieważ istnieje ryzyko negatywnego wpływu na rozwoju płodu.
Skręt jajnika – leczenie
Jeśli przypadłość ta zostanie szybko zdiagnozowana – we wczesnym stadium, są duże szanse na ocalenie narządu. Jednak przez to, że rozpoznanie jest ciężkie do postawienia – opóźnienie w leczeniu prowadzi do niedokrwienia i martwicy. Niestety w 90% przypadków nie udaje się ocalić jajnika, gdyż leczenie zostało wdrożone zbyt późno. Jeśli na czas uda się, że lekarza podejrzenia padną na skręt jajników, to badaniem laparoskopowym próbuje odkręcić jajnik jeśli jeszcze nie umartwił się. W przeciwnym wypadku trzeba usunąć go jak najszybciej aby zapobiec rozprzestrzenieniu się zakażenia.
Jeśli lekarz przy badaniu stwierdzi obecność torbieli i guzków zostaną one usunięte.
Kobietom ze spontanicznym skrętem jajnika zaleca się jego umocowanie zmniejszające ruchomość i zapobiegające ponownemu skrętowi. Możliwe jest również, że podczas takiego zabiegu profilaktycznie zostanie umocowany drugi jajnik z przeciwnej strony.
Skręt jajnika może za sobą przynieść powikłania. Najgroźniejszym z powikłań jest sepsa i zapalenie otrzewnej, które prowadzą nawet do śmierci. Pozostałe to zakażenie, powstanie zrostów, przewlekły ból. Rzadkim powikłaniem jest obniżona płodność lub bezpłodność.
