Leptospiroza to choroba, którą wywołują krętki Leptospira, a roznoszone są one przez zwierzęta domowe i dzikie, a przeważnie przez gryzonie, bydło, psy, świnie i koty. Właśnie te krętki wytwarzają endotoksynę, która jest odpowiedzialna za pojawianie się różnych objawów, np. gorączki, może też wystąpić zaburzenie krążenia, jak i również zmiany w narządach miąższowych czy w układzie nerwowym.
Choroba ta jest chorobą zakaźną, a mogą na nią zachorować najczęściej:
- hydraulicy;
- górnicy;
- rolnicy;
- osoby zatrudnione przy oczyszczaniu kanałów;
- osoby, które kąpią się w zanieczyszczonych zbiornikach wodnych;
- osoby, które mają do czynienia z odchodami zakażonych zwierząt.
Krętki tej bakterii bardzo dobrze czują się w niskiej temperaturze, a nawet nie jest im straszne zamrożenie. Nawet do kilku tygodni przetrwają w brudnej wodzie czy wilgotnej glebie. Mocz chorych zwierząt jest tu głównym źródłem zakażenia, do którego najczęściej dochodzi poprzez uszkodzoną skórę.
Leptospiroza – przyczyny
Do zarażenia się tymi bakteriami dochodzi w czasie kontaktu z moczem zakażonych zwierząt, które są właśnie nosicielami tych bakterii. Mogą one wniknąć do ciała człowieka poprzez spojówkę, uszkodzoną skórę, jak i błony śluzowe. Kiedy przedostaną się do krwi i różnych narządów, to najszybciej namnażają się w wątrobie. Jednak zanim pojawią się jakiekolwiek objawy, to od samego zakażenia może upłynąć nawet cztery tygodnie.
Jakie są objawy leptospirozy?
Takie najważniejsze objawy tej choroby to:
- wysoka gorączka;
- wysypka, która może być o różnej postaci;
- dreszcze;
- rumień skóry;
- bóle głowy, mięśni i stawów;
- opryszczka wargowa;
- przekrwienie spojówek oraz błony śluzowej gardła.
Wyróżnia się dwie fazy tej choroby: faza septyczna oraz faza immunologiczna. Ta pierwsza faza trwa tak około tygodnia. Pojawiają się objawy, które mogą być błędnie rozpoznane jako objawy innej choroby, np. grypy albo posocznicy.
Najpierw pojawia się gorączka, która potem spada i chory czuje się trochę lepiej. Wtedy też krętki tej bakterii zaczynają przedostawać się do różnych narządów i tkanek, co powoduje zmiany toksyczno-zapalne. Następnie gorączka znowu rośnie i pojawia się żółtaczkowa postać choroby, ale z ogniskami zapalnymi, np. w sercu. I to już druga faza choroby
Jeśli pojawia się leptospiroza i żółtaczka, to choroba nosi nazwę choroby Weila i jest to najpoważniejsza postać tej choroby, która może doprowadzić nawet do śmierci. W takiej żółtaczkowej fazie choroby krętki mogą umiejscowić się w tkankach i narządach, a więc będą się pojawiały stany zapalne w wątrobie, sercu, oczach czy mięśniach szkieletowych.
Jak można wykryć leptospirozę?
Chorobę tę można zdiagnozować:
- na podstawie objawów;
- na podstawie wywiadu środowiskowego, czyli podanie informacji o wykonywanym zawodzie, ale też informacje na temat ostatnich kąpieli w stawie albo jeziorze;
- można zlecić badania biochemiczne krwi, gdzie u osób zakażonych jest przyspieszone OB, leukocytoza, jest też wzrost stężenia mocznika, kreatyniny, ale również wzrasta aktywność AspAT oraz A1AT;
- zleca się też badanie ogólne moczu, w którym bardzo często przy tym zakażeniu jest obecne białko, wałeczki w osadzie, ale także może u niektórych pojawić się ropomocz;
- na podstawie hodowli i izolacji krętka;
- na podstawie próby biologicznej na zwierzętach laboratoryjnych;
- na podstawie testów serologicznych, które powinny objąć oznaczenie przeciwciał w klasie IgM.
Leptospiroza – leczenie
Leptospirozę leczy się tylko i wyłącznie w szpitalu i to na oddziale obserwacyjno-zakaźnym. Podczas leczenia choremu podawane są antybiotyki takie, jak: penicylina, tetracyklina, chloramfenikolem lub cefalosporyny. Wyleczenie się z tej choroby nie jest wcale takie łatwe, ponieważ samo leczenie może trwać nawet kilka tygodni. Nawet konieczne mogą okazać się hemodializy, jeżeli dojdzie do znacznego uszkodzenia nerek. Poza tym w wyniku niewydolności nerek i krwawień może dojść do śmierci, więc objawów choroby nie należy bagatelizować.
Podczas leczenia można również podawać leki, które mają na celu złagodzenie objawów, a poprzez to poprawić stan zdrowia chorego. Warto również wykonywać różne badania, które będą monitorowały stan chorego, a przeważnie bardzo ważne jest kontrolowanie układu sercowo-naczyniowego, układu oddechowego, ale też wykonywanie regularnych badań laboratoryjnych.
Powikłania po leptospirozie
Leptospiroza to zakaźna choroba, która może mieć w konsekwencji poważne powikłania:
- ostra niewydolność oddechowa;
- zapalenie płuc;
- zapalenie mięśnia sercowego;
- uszkodzenie nerek oraz wątroby, czyli zespół Weila, którego objawem jest żółtaczka i krwiomocz, białkomocz, ale też pojawiają się wałeczki w osadzie;
- zapalenie naczyń, które powoduje krwawienie z nosa, krwioplucie, a także wybroczyny na skórze;
- reakcja Jarischa-Herxheimera może się pojawić w wyniku toksyn, które są właśnie wydzielane poprzez zabite antybiotykami bakterie, a więc będzie gorączka, dreszcze, bóle mięśniowe i kostne, bóle głowy, świąd, nudności, wymioty oraz wysypka skórna.
Czy można uchronić się przed leptospirozą?
Można bardziej zadbać o swoje bezpieczeństwo i aby nie doszło do zakażenia krętkami, należy nie pływać w zanieczyszczonej wodzie, w której może znajdować się mocz zwierząt. Jeśli pracuje się jako rolnik czy hydraulik, to warto nosić odzież oraz obuwie ochronne. Poza tym należy uważać podczas pracy przy kanałach, ściekach albo na podmokłych łąkach.
