Gruźlica skóry jest przewlekłą chorobÄ… zakaźnÄ… przenoszona przez bakterie (prÄ…tki) gruźlicy należące do tej samej grupy, co drobnoustroje atakujÄ…ce pÅ‚uca. WystÄ™puje rzadziej niż gruźlica pÅ‚uc, jednak może być równie niebezpieczna – należy do najczęściej powodujÄ…cych zgon chorób zakaźnych, w przypadku zaniedbaÅ„ dojść może również do rozprzestrzenienia siÄ™ choroby na inne organy i rozwoju nowotworów. Leczenie jest dÅ‚ugotrwaÅ‚e i znaczna jego część odbywa siÄ™ w izolacji.
Gruźlica skóry – przyczyny
Gruźlica skóry, podobnie jak inne odmiany tej choroby powodowana jest przez prÄ…tki gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis). Do zakażenia dojść może drogÄ… kropelkowÄ…, jednak gruźlica rozprzestrzenia siÄ™ również przez dotyk oraz kontakt z krwiÄ… chorego. Na jej nabycie szczególnie narażone sÄ… osoby o osÅ‚abionej odpornoÅ›ci – chorzy na AIDS i wszystkie inne przypadÅ‚oÅ›ci atakujÄ…ce ukÅ‚ad immunologiczny, dzieci, osoby starsze, ludzie pracujÄ…cy w ciężkich, wyniszczajÄ…cych warunkach, narażeni na dÅ‚ugotrwaÅ‚y stres, mieszkajÄ…cy w skażonym Å›rodowisku.
Gruźlica skóry – objawy
Nabycie chorobotwórczych drobnoustrojów nie zawsze skutkuje wystąpieniem objawów. Prątki mogą przetrwać w organizmie człowieka przez wiele lat, a ryzyko ich ujawnienia zwiększa się w okresach spadku odporności. W przypadku pojawienia się symptomów ich rodzaj jest zależny od odmiany gruźlicy, która się ujawniła. Są to różnego rodzaju zmiany na skórze- wykwity, guzy, liszaje, brodawki, nacieki. Często towarzyszy im powiększenie węzłów chłonnych i stany zapalne naczyń krwionośnych, niekiedy również ogólne osłabienie organizmu.
Gruźlica skóry – rodzaje
Gruźlica skóry nie przebiega w sposób jednolity u każdego z pacjentów. Na podstawie wywoływanych objawów można wyróżnić jej kilka rodzajów.
- Gruźlica wrzodziejÄ…ca – charakteryzuje siÄ™ powstawaniem wrzodów i naroÅ›li. Może przybrać formÄ™ pierwotnÄ…, wtedy owrzodzenie pojawia siÄ™ w miejscach wnikniÄ™cia drobnoustrojów. Dochodzi też do powiÄ™kszenia wÄ™złów chÅ‚onnych jeÅ›li te znajdujÄ… siÄ™ w pobliżu zakażonych obszarów. W przypadku gruźlicy wrzodziejÄ…cej z nadkażeniem wrzody przyjmujÄ… formy naciekowe, Odmiana z samonadkażeniem pojawia siÄ™ w przypadku ciężkiej rozpadowej gruźlicy narzÄ…dów wewnÄ™trznych. W tym przypadku zmiany chorobowe pojawiajÄ… siÄ™ w jamie ustnej, u ujÅ›cia cewki moczowej oraz w okolicach odbytu,
- Gruźlica rozpÅ‚ywna – na skórze pojawiajÄ… siÄ™ wykwity,z czasem przeistaczajÄ…ce siÄ™ w bolesne nadżerki i blizny. Zmiany chorobowe najczęściej ujawniajÄ… siÄ™ na szyi, w okolicach żuchwy i ust, w pachwinach oraz na poÅ›ladkach. Pojawia siÄ™ gdy dochodzi do infekcji w głębszych tkankach skóry, to wÅ‚aÅ›nie tam ma miejsce pojawienia siÄ™ pierwszych wrzodów, które potem otwierajÄ… siÄ™ tworzÄ…c przetoki wydzielajÄ…ce ropÄ™. Jej leczenie jest uciążliwe i trwa dÅ‚ugo.
- Gruźlica liszajowata – rozpoznać jÄ… można po liszajach skÅ‚adajÄ…cych siÄ™ z drobnych, różowych grudek. Zmiany te nie sÄ… bolesne i czÄ™sto pojawiajÄ… siÄ™ podczas leczenia gruźlicy innego typu, w skutek toksyn powstaÅ‚ych przez rozpad prÄ…tków.
- Gruźlica toczniowa – pierwsze zmiany pojawiajÄ… siÄ™ zwykle na bÅ‚onie Å›luzowej nosa, skÄ…d rozprzestrzeniajÄ… siÄ™ w inne miejsca, najczęściej jednak nie wychodzÄ… one poza obrÄ™b twarzy. Na skórze chorego pojawiajÄ… siÄ™ miÄ™kkie, żółtobrÄ…zowe guzki. Zmiany te mogÄ… przeksztaÅ‚cić siÄ™ w nowotwór, czÄ™sto też pozostajÄ… po nich blizny. Jest to najczęściej wystÄ™pujÄ…ca odmiana gruźlicy skórnej, ciężka w wyleczeniu. Charakteryzuje siÄ™ czÄ™stymi nawrotami.
- Gruźlica brodawkujÄ…ca – pojawiajÄ…ce siÄ™ przez niÄ… zmiany majÄ… postać brodawek z naciekami, zwykle towarzyszy im stan zapalny. MogÄ… rosnąć i zmieniać ksztaÅ‚t, powodujÄ…c zapalenia okolicznych naczyÅ„.
- Gruźlica guzkowo-zgorzelinowa –  najczęściej pojawia siÄ™ na koÅ„czynach, przybiera formÄ™ guzów i wykwitów, których tkanka z czasem obumiera tworzÄ…c wrzody.
- Gruźlica prasówkowa – jej objawem sÄ… nie tylko zmiany skórne, pogarsza siÄ™ też ogólny stan zdrowia pacjenta. Dochodzi do niej gdy prÄ…tki gruźlicy poprzez krew przedostajÄ… siÄ™ do skóry. Na caÅ‚ym ciele pojawiajÄ… siÄ™ wykwity, guzy i liszaje, dochodzi także do zmian krwotocznych.
Gruźlica skóry – diagnoza
Kliknij "Polub tę stronę", a będziesz na bieżąco z najnowszymi artykułami.
By zdiagnozować gruźlicÄ™ skóry, oprócz rozpoznania objawów klinicznych konieczne jest także wykonanie specjalistycznych badaÅ„, przeprowadzanych również przy podejrzeniu innych rodzajów gruźlicy. Należy do nich metoda odczynu tuberkulinowego – obserwuje siÄ™ wystÄ…pienie reakcji alergicznej organizmu po wprowadzeniu pod skórÄ™ próbki prÄ…tków. Pojawienie siÄ™ guzowatej zmiany Å›wiadczy o obecnoÅ›ci gruźlicy.
Gruźlica skóry – leczenie
Gruźlica skóry, tak jak inne jej rodzaje leczona jest za pomocą połączenia kilku rodzajów leków zwalczających prątki i zapobiegających ich rozwojowi, w tym antybiotyków. Część kuracji odbywa się w szpitalu, co ma na celu odizolowanie pacjenta w czasie gdy zaraża. Proces leczenia trwa zwykle kilka miesięcy a jego skuteczność zwiększa szybkie podjęcie odpowiednich działań.
Lekceważenie objawów gruźlicy skórnej prowadzić może do rozprzestrzenienia się choroby na inne organy, powstania rozległych blizn, rozwoju nowotworów i śmierci, niepodjęcie leczenia sprawia też, że zarażane są kolejne osoby. Ważną rolę w zwalczaniu gruźlicy odgrywa także wzmacnianie układu odpornościowe, tak przez podawanie odpowiednich środków farmakologicznych, jak przez zdrową i zrównoważoną dietę.
Gruźlica skóry – profilaktyka
W profilaktyce gruźlicy skóry największą rolę odgrywa poddawanie się badaniom na jej obecność w przypadku kontaktu z osobą zarażoną lub pochodzącą z grupy wysokiego ryzyka (np. osoby chore na AIDS). Wszelkie niepokojące nas zmiany skórne powinny być konsultowane z lekarzem. Do działań zapobiegających gruźlicy zaliczyć też należy higienę układu immunologicznego oraz poddanie się szczepieniu- nie wyklucza ono wprawdzie ryzyka zachorowania całkowicie, jednak znacznie zmniejsza jego prawdopodobieństwo.