Koper włoski (Foeniculum vulgare Mill.) posiada inną nazwę, jaką jest fenkuł. Ma on wiele właściwości leczniczych, a wykorzystywany jest m.in. jako dobry środek na kaszel albo wzdęcia. Jest głównie uprawiany w krajach śródziemnomorskich. Można również z niego przyrządzić herbatkę, która jest dobra na kolkę u niemowląt, ale nowe badania potwierdzają, że może on szkodzić najmłodszym. W koprze tym znajduje się olejek, który wykazuje działanie estrogenie i w związku z tym zdania badaczy są podzielone, gdyż jedni twierdzą, że można być stosowany przez dzieci, kobiety w ciąży i karmiące piersią, a inni uważają, że nie. Dlatego warto sprawdzić, na co on pomaga i komu może szkodzić.
Jego właściwości lecznicze są znane od czasów starożytnej Grecji i Rzymu, gdzie wykorzystywano go na kolki, bóle głowy oraz na różne choroby skóry. Niektórzy uważają, że to właśnie gladiatorzy również stosowali ten koper, aby wzmocnić swoje działanie, a wystarczyło natrzeć mięśnie wyciągiem z nasion kopru. Natomiast dzisiaj stosuje się go przy schorzeniach układu pokarmowego.
Koper włoski – składniki
W koprze włoskim znajduje się białko, tłuszcze, węglowodany oraz błonnik. Poza tym można w nim znaleźć witaminę C, B6, A, E, K oraz tiaminę, ryboflawinę, niacynę i kwas foliowy. Z minerałów zawarty jest: wapń, cynk, sód, żelazo, potas, fosfor i magnez.
Koper włoski – właściwości i zastosowanie
Koper włoski znany jest ze swoich właściwości pomagających na schorzenia układu oddechowego. Dzięki niemu można zwiększyć objętość wydzieliny oskrzelowej i jednocześnie zmniejszyć jej gęstość. Stosowany jest również jako środek wykrztuśny i zwalczający drobnoustroje. Zwolennicy fitoterapii twierdzą, że żucie nasion kopru pomaga, np. przy grypie. Poza tym leczy zapalenia jamy ustnej i afty.
Może sobie również poradzić z przeziębieniem, ponieważ ma działanie wykrztuśne, przeciwgorączkowe i napotne. Bardzo dobrze sprawdza się w schorzeniach dróg oddechowych jako środek wykrztuśny – olejek koprowy z dodatkiem mleka i miodu. Poza tym z tego olejku można robić inhalacje, które nie powinny trwać dłużej niż 15 minut, a wystarczy do gorącej wody dodać kilka kropel olejku.
Ponad to owoce fenkułu sprawdzają się przy różnych zaburzeniach trawienia i braku apetytu, ponieważ pobudzają one wydzielanie soku żołądkowego i żółci. Dobrze sobie radzi również z chorobami układu moczowego. Do tego pomaga przy bólach brzucha i wzdęciach, ponieważ dzięki niemu zmniejsza się napięcie mięśni gładkich brzucha. Jego owoce można także wykorzystywać, jeżeli są problemy z wypróżnianiem i zaparciami.
Niektórzy uważają, że koper włoski może:
- przyspieszyć miesiączkę,
- złagodzić objawy klimakterium,
- podnieść poziom libido,
- ułatwić poród.
Ale do tej pory nie przeprowadzono żadnych badań, które potwierdziłyby takie działanie kopru włoskiego. Poza tym olejek z kopru włoskiego można stosować zewnętrznie, ponieważ ma działanie bakteriobójcze, a także przeciwpasożytnicze na wszy i świerzbowce.
Oczywiście koper włoski znalazł również zastosowanie w kuchni. Warto wiedzieć, że jest kilka odmian kopru włoskiego, a jedną z nich jest beta-dulce, którą często wykorzystuje się w kuchni. Doskonale sprawdza się dodany do rosołu czy zupy rybnej. Ma on mniej intensywny zapach niż koper tradycyjny z lekkim zapachem anyżu. Można go również jeść na surowo jako sałatkę, a jego nasiona dodaje się, np. do smażonego mięsa wieprzowego. Ponad to olejek koprowy wykorzystuje się w przemyśle spożywczym, jako dodatek do wyrobów cukierniczych, ale też do wódki.
Herbatka z kopru włoskiego
Bardzo popularna stała się herbatka z kopru włoskiego, którą podawano niemowlętom na kolkę. Jednak naukowcy na łamach pisma „Journal of Pediatric Burgery” przekonują, że może to doprowadzić do przyspieszonego dojrzewania u dziewczynek. A dzieje się tak, dlatego że olejki, które wchodzą w skład tego kopru mają silne działanie estrogenie. To z kolei może spowodować, że niemowlęta będą miały wyższe stężenia estrogenów, czyli hormonów żeńskich. Dlatego lepiej skonsultować się z lekarzem, który powie nam, czy można dziecku podać taką herbatkę.
Ponad to medycyna naturalna poleca herbatkę z kopru włoskiego na pobudzenie laktacji. W aptece można kupić preparaty mlekopędne, w których fenkuł jest właśnie głównym składnikiem. Jednak z drugiej strony zawarte w nim estrogeny mogą się przedostać do organizmu dziecka razem z lekiem matki, dlatego warto również skonsultować się z lekarzem.
Poza tym nie jest wskazane w czasie ciąży picie herbaki z fenkułu i innych przetworów z niego.
Koper włoski – na co trzeba uważać?
Jeśli przyjmuje się olejek koprowy doustnie i zostaną zaaplikowane większe dawki, to warto wiedzieć, że może on spowodować:
- odurzenie,
- drgawki kloniczne,
- podrażnienie błon śluzowych żołądka i jelit,
- przekrwienie mózgu i płuc,
- może być również przyczyną reakcji alergicznej.
Takie systematyczne stosowanie przetworów z kopru włoskiego, np. herbatek nie powinno być dłuższe niż dwa tygodnie.
Jak stosować koper włoski?
Koper włoski, czyli fenku można stosować jako:
- napar,
- maseczkę,
- okład.
Do przygotowania naparu potrzebna jest jedna łyżka stołowa owoców kopru. Następnie owoce te trzeba zalać szklanką wrzątku i pozostawić do wystygnięcia. Należy pić 2 – 3 razy dziennie po jednej szklance, a dzieci po kilka łyżeczek.
Do zrobienia maseczki trzeba zaparzyć 3 łyżeczki kopru w 150 ml wrzątku. Po przestygnięciu dodać 50 g jogurtu naturalnego, 3 łyżki miodu i 2 łyżki płatków owsianych. Potem maseczkę trzeba rozprowadzić na twarz i pozostawić na ok. 20 min.
Z kopru włoskiego można także zrobić okład na oczy, a do tego będzie potrzebny napar z jednej łyżki ziela, które zalewa się jedną szklanką wrzątku. Potem trzeba przestudzić i można przemywać oczy, np. podczas zapalenia spojówek albo też można płukać gardło przy stanach zapalnych.
