Miodownik melisowaty (łac. Melittis melissophyllum) zwany także bukowicą lekarską jest dziko rosnącą, pospolitą rośliną, którą można spotkać w lasach i na łąkach oraz na wzgórzach i polach. Szczególnie lubi podłoża bagniste oraz lasy bukowe, sąsiedztwo buczyn oraz grądów.
Polska jest jej naturalnym obszarem występowania, ale miodownik radzi sobie także bardzo dobrze w południowej i centralnej Europie. Jej duże skupiska cieszą oko, głównie w okresie kwitnienia, czyli od końca maja do lipca. Roślinę tę można także z powodzeniem uprawiać, a warto ze względu na jej właściwości lecznicze, np. działanie przeciwbakteryjne, przeciwgorączkowe czy niszczące bakterie i wirusy, a więc w przypadku tak popularnych przeziębień i infekcji górnych dróg oddechowych.
W celu zapewnienia jej odpowiednich warunków bytowych na działce czy w ogrodzie, a w rezultacie uzyskania z niej jak największych właściwości leczniczych, trzeba pamiętać, aby posadzić ją w lekkim cieniu, ale z dostępem do słońca, najlepiej w godzinach porannych. Cień powinien być także rozproszony, a więc taki, którego nie dają budynki, ale rośliny, np. wyższe drzewa czy pojedyncze krzewy – wtedy jej liście i kwiaty najlepiej będą nadawały się na susz na nalewkę lub napar. Jeśli mamy nieco mniej miejsca to także możemy ją posadzić pojemnikach.
Miodownik melisowaty – właściwości lecznicze i… ozdobne
Dobrze pielęgnowany miodownik melisowaty potrafi zrobić wrażenie swoimi kwiatami. Mają ciekawy wargowy kształt o odcieniu bieli połączonej z różową barwą – płatki mogą być jednokolorowe lub pstrokate. Roślina jest dość wysoka, gdyż może dorosnąć nawet do 70 cm (z reguły do 30 lub 50 cm).
Jej charakterystyką są nie tylko pięknie ubarwione kwiaty, ale także zapach jaki wydziela poprzez zawarte w swoim składzie olejki eteryczne – kwiaty pachną cytrynowo a liście mają zapach marzanki wonnej. Jednak to nie wygląd Melittis melissophyllum świadczy o jej popularności a liczne właściwości lecznicze jakie posiada, które są możliwe dzięki zawartości w jej kwiatach i liściach witaminy C, soli mineralnych, betainy, fenolokwasów (np. waniliowy, kawowy, cynamonowy) czy garbników, gorczycy a nawet fenyloetanoidów (w postaci betoniozydy A-E, akteozyd oraz leukosceptozyd B).
Tak skomponowana przez naturę roślina szczególnie przydaje się przy przeziębieniu, przy problemach z układem pokarmowym, w walce z gorączką oraz wirusami i bakteriami. Ma również pozytywne działanie przy leczeniu chorób skóry, cukrzycy oraz w przypadku schorzeń wątroby.
Miodownik melisowaty – zastosowanie zdrowotne – doraźne i długotrwałe
Właściwości zdrowotne z miodownika melisowatego można czerpać po odpowiednim przygotowaniu zebranych liści, kwiatów, łodyg czy korzeni. W tym celu zbiera się te rośliny, a po ususzeniu nadają się do przetworzenia na nalewkę lub napar. Przede wszystkim służą przy infekcjach, głównie górnych dróg oddechowych, gdyż pomagają oczyścić te drogi oraz przy suchym kaszlu – działają wykrztuśnie.
Dodatkową zaletą przy tego typu dolegliwościach, jest także działanie przeciwgorączkowe i przeciwbakteryjne. Ponadto nalewka lub napar z miodownika pomaga również w walce organizmu z wirusami. Picie naparu jest także korzystne dla działania układu pokarmowego, gdyż gładzi i leczy błonę śluzową żołądka i jelit czy wstrzymuje biegunkę. Dzięki temu ma także działanie zapobiegające odwodnieniu się organizmu przy chorobach przebiegających właśnie z biegunką lub z wymiotami.
Dodatkowym działaniem regularnego stosowania naparu jest wzmocnienie układu nerwowego oraz odpornościowego, dzięki dużej zawartości witaminy C. Istotną właściwością leczniczą jest również hamowanie krwawienia, czyli pomoc w leczeniu ran, również tych przewlekłych. Z innych właściwości zewnętrznych miodownik przyspiesza regenerację naskórka, także przy chorobach skórnych. Niesie również pomoc w leczeniu chorób przewlekłych, np. cukrzycy, a więc nie tylko stosowany jest przy leczeniu doraźnym, ale także długotrwałym pozbyciu się schorzeń. Takie efekty mogą przynieść stosowanie tej popularnej rośliny na co dzień w odpowiednich dawkach.
Jak stosować miodownik melisowaty, czyli sposoby użycia
Jednym ze sposobów użycia jest napar, który można przygotować z korzeni lub liści miodownika. Posiekaną jedną łyżeczkę korzenia gotować przez ok. 3 minuty, a następnie parzyć ją jeszcze przez kolejne 10 minut i po tym czasie stosować na kaszel, pijąc po trochu cztery razy dziennie. Innym sposobem na zdrowotny napar jest zaparzenie liści (ok. 15 g) w pół litrze wody, co daje odpowiednie stężenie i taki napój wypić w ciągu całego dnia, pamiętając jednak aby podzielić go na trzy razy.
Inną formą przygotowania miodownika do celów zdrowotnych jest sporządzenie nalewki, na którą potrzebna będzie łyżka suszu z rośliny zalana alkoholem 40% (wódką) i odstawiona na trzy tygodnie. W innych proporcjach zalecana jest jedna suszona roślina na dwa litry 40% alkoholu. Po upływie trzech tygodni powstałą nalewkę trzeba dosłodzić, a za dwa tygodnie przefiltrować i tak przygotowaną przelać do butelek. Aby miała właściwości zdrowotne, nalewkę z miodownika melisowatego należy pić w niewielkich ilościach a w przypadku choroby stosować regularnie.
