Rdest ostrogorzki (Polygonum hydropiper) to gatunek rośliny należącej do rodziny rdestowatych. Inne używane jej nazwy to rdest wodny lub pieprz wodny. Rośnie dziko niemal w całej Europie, będąc pospolitym również w Polsce, a oprócz tego występuje w Azji, Afryce Północnej oraz w Australii. Spotyka się go najczęściej w środowisku wilgotnym, nad brzegami strumieni, u ujścia kanałów wodnych czy też w rowach na podmokłych łąkach.
Jest rośliną jednoroczną, dorastającą do wysokości od 30 do 50 cm. Ma podnoszącą się lub wzniesioną łodygę z kolankowymi węzłami, słabo rozgałęzioną, koloru purpurowego. Liście rdestu mają lancetowaty kształt, są długo zaostrzone, pochwiaste o krótkich ogonkach i długości do 6 cm. Są nagie, a jedynie ich pochwy liściowe mają brzegi pokryte rzęskami. Kwiaty mają zielonkawy, białawy lub czerwony u góry okwiat i są zebrane w luźne, cienkie kłosy, zwisające, o długości 6 cm.
Owocem rośliny jest mały orzeszek, o kanciastych brzegach i charakterystycznych punktowych zgrubieniach. Kwitnie od lipca aż do października, a ziele zbiera się na początku okresu kwitnienia. Ścina się tylko zielone, ulistnione pędy razem z kwiatami, w połowie wysokości rośliny, a po oczyszczeniu z bocznych łodyg i żółtych liści suszy, najlepiej w temperaturze około 40 stopni w przewiewnym miejscu.
Rdest ostrogorzki – prozdrowotne właściwości
W obecnych czasach w leczeniu wielu chorób i profilaktyce zdrowotnej zapominamy o tradycyjnych, naturalnych metodach, zdając się w tej kwestii tylko na typowe środki farmakologiczne. Wystarczy jednak wyjść z domu na najbliższą łąkę, aby odnaleźć wiele roślin, które z powodzeniem mogą zastąpić niemal wszystkie stosowane specyfiki.
Z pewnością należy do nich również rdest ostrogorzki, znany już od starożytności, gdzie między innymi był używany jako namiastka pieprzu w ówczesnej kuchni. Z czasem zaczęto również doceniać jego właściwości lecznicze i dużą skuteczność w walce z wieloma uciążliwymi dolegliwościami. Wpływa na to przede wszystkim jego skład obfitujący w różnego rodzaju składniki odżywcze, z których wiele ma niezwykle korzystny wpływ na nasze zdrowie oraz prawidłowe funkcjonowanie i rozwój organizmu.
Powszechnie używanym i znanym surowcem zielarskim jest wspomniane suszone ziele rdestu o szerokim zastosowaniu. Znajdziemy w nim między innymi niezwykle korzystne flawonoidy, takie jak kwercetyna, hiperozyd, ramnazyna czy też rutyna. Charakteryzują się one potwierdzonym badaniami działaniem przeciw utleniającym, przeciwzapalnym, a nawet moczopędnym i rozkurczającym.
Skutecznie obniżają zbyt wysokie ciśnienie krwi, wzmacniają też ścianki naczyń krwionośnych, zapobiegając w ten sposób zakrzepom czy równie niebezpiecznym krwotokom. Flawonoidy zawarte w tej popularnej roślinie wspomagają też produkcję żółci, przez co ułatwiają oczyszczanie wątroby z zalegających toksyn, mają również działanie antynowotworowe.
Rdest ostrogorzki zawiera również szereg garbników roślinnych, które można uznać za naturalne antybiotyki. Przyspieszają gojenie się ran, hamują krwawienie i zapobiegają rozwojowi groźnych mikroorganizmów. Pomagają też leczyć takie kontuzje jak zwichnięcia lub stłuczenia. Może być również stosowany w leczeniu bolesnych żylaków odbytu, dzięki swoim właściwościom ściągającym i obkurczającym, ale taką kurację lepiej jest wcześniej skonsultować z lekarzem.
Rdest ostrogorzki – najlepsze sposoby użycia i przeciwskazania
Ziele rdestu można stosować na wiele różnych sposobów. Najczęściej sporządza się z niego napary czy herbatki, ale równie często spożywa się go w postaci soku. Bardzo pozytywne efekty dają również gorące kąpiele z dodatkiem liści tej rośliny. Jest to dobre uzupełnienie terapii wspomagającej leczenie np. artretyzmu czy wspomnianych kontuzji. Jednak nie wszystkie osoby mogą korzystać z zalet, jakie dla zdrowia niesie ta roślina.
Szczególną ostrożność powinny zachować przede wszystkim osoby cierpiące na zapalenie żył i te, które mają za sobą zawał serca oraz mają zdiagnozowane słabe krążenie kończynowe i mózgowe. Niewskazany jest także w dusznicy bolesnej. Rdest co prawda doskonale sprawdza się w leczeniu nieżytów układu pokarmowego, wzdęć oraz biegunek, ale spożyty w nadmiarze może przynieść efekt odwrotny do zamierzonego.
Oczywiście oprócz zastosowań typowo leczniczych rdest można użyć do wzbogacenia smaku wielu potraw. Powinien znaleźć się w każdej zdrowej diecie. Wyjątkowo smaczna jest np. zupa, którą każdy może przygotować samodzielnie. Wystarczy tylko posiekać liście i łodygi rośliny, zalać bulionem i po doprawieniu gotować do miękkości. Najlepiej taka zupa smakuje z makaronem lub uszkami z mięsem.
Miłośnicy zdrowych przetworów mogą się również pokusić o przygotowanie soku z rdestu. Nawet galaretki, zwiększającej krzepliwość krwi oraz pomagającą zewnętrznie w leczeniu ran. Zaleca się picie go 3-4 razy dziennie w ramach profilaktyki lub leczenia np. krwotoków. Taki sok możemy też zmieszać z alkoholem w proporcjach 1 na 1. Uzyskujemy doskonałą nalewkę, którą można leczyć między innymi dermatozę lub trądzik różowaty.
