Alergia na pyłki traw to schorzenie, które dotyka coraz większą liczbę osób w naszym kraju. Jest to częsta przyczyna problemów z układem oddechowym w postaci nieżytu nosa czy też astmy pyłkowej. W Polsce okresem pylenia traw jest czerwiec i początek lipca, więc w tym czasie osoby z alergią odczuwają dość duże nieprzyjemności.
Pierwsze pyłki traw są wykrywane w atmosferze już w ostatnich dziesięciu dniach kwietnia, jednak nie stanowią one zagrożenia klinicznego, ponieważ ich stężenie w powietrzu nie jest za duże. Około 1/4 osób uczulonych na pyłki traw odczuwa pierwsze objawy kliniczne, gdy stężenie takich pyłków przekroczy poziom 20 ziaren w 1 metrze sześciennym powietrza. Czasami zdarzają się sytuacje, że alergia na pyłki traw atakuje na początku maja, jednak znacznie częściej daje ona o sobie znać w ostatnich 10 dniach tego miesiąca. Jeśli chodzi o samą trawę to będzie ona zawsze występować w naszym klimacie. Posiada ona bardzo duże znaczenie ekonomiczne, ponieważ jest wykorzystywana jako pokarm dla wielu zwierząt, a nawet ludzi. Trawy charakteryzują się prostą budową i mechanizmem rozmnażania oraz dużą odpornością nawet na bardzo niekorzystne warunki.
Trawy pod względem botanicznym
W przyrodzie występuje ogromna ilość gatunków traw. Generalnie trawy te zaliczane są do roślin zielnych z wyjątkiem bambusa, który posiada zdrewniałą łodygę. Istnieje prawie 10 tysięcy gatunków traw, które są roślinami wiatropylnymi. Mimo to są one odwiedzane przez owady, dla których pyłek jest pokarmem. Trawy można znaleźć w większości stref klimatycznych, więc nic dziwnego w tym, że alergia na pyłki traw jest bardzo powszechnym schorzeniem. Warto pamiętać o zbożach zaliczanych do grona traw uprawnych: pszenica, jęczmień, owies, żyto, proso, kukurydza, sorgo oraz ryż. Trzcina cukrowa i bambus to również trawy.
Alergia na pyłki traw – czas pylenia traw
Na obszarze Polski i Europy centralnej trawy pylą pod koniec maja, w czerwcu i na początku lipca. W Europie północnej okres ten przypada na koniec czerwca, lipiec i pierwsze tygodnie sierpnia. W obszarze śródziemnomorskim okresem pylenia traw jest maj. Różne strefy klimatyczne i obszary różnią się długością okresu pylenia oraz wielkością stężenia pyłków w powietrzu. Jeśli chodzi o pyłki zbóż to na obszarach zamieszkałych przez ludzi w atmosferze znajdują się głównie pyłki żyta przez około 1-2 tygodnie (żyto przekwita w maksymalnie 7 dni – jest więc to bardzo krótki okres). Oczywiście konieczne jest regularne kontrolowanie stężenia pyłków traw w obszarach zamieszkiwanych przez ludzi oraz udzielanie stosownych informacji i porad.
Pyłki traw i ich alergeny
Współczesna medycyna poznała najlepiej alergeny pyłku trawy zwanej tymotką łąkową. Wielu badaczy uważa, że właśnie te alergeny są bardzo uniwersalne jeśli chodzi o diagnostykę i odczulanie osób cierpiących na schorzenie, jakim jest alergia na pyłki traw. Generalnie różne gatunki traw są ze sobą mocno spokrewnione i posiadają prawie identyczne alergeny (do 95% zgodności). W związku z tym faktem wszystkie trawy zalicza się do jednej wspólnej grupy i nie ma większego znaczenia jaki alergen został wykorzystany w badaniach skórnych. Oznacza to, że nie można się uchronić przed alergią wybierając jakiś konkretny rodzaj trawy, który mniej uczula, ponieważ takowy nie występuje (wszystkie są do siebie pod tym względem podobne). Dobrą metodą zapobiegania nadmiernemu stężeniu pyłków traw w najbliższym otoczeniu jest regularne koszenie trawnika, które znacznie ograniczy kwitnienie.
Objawy alergii na pyłki traw
Alergia na pyłki traw to jedna z najczęstszych przyczyn alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa i spojówek występującego okresowo. Osoby cierpiące na tego typu alergie mogą więc odczuwać objawy alergicznego nieżytu nosa oraz spojówek, takie jak świąd nosa, wodnista wydzielina, częste kichanie, problemy z drożnością nosa, łzawienie, zaczerwienienie oraz pieczenie spojówek. W wielu przypadkach objawy te mogą być bardzo silne i uniemożliwiają normalne funkcjonowanie organizmu do momentu skutecznego odczulania.
Alergia na pyłki traw – istotne sprawy, o których należy pamiętać
W okresie, w którym stężenie pyłków traw w atmosferze jest bardzo wysokie, u osób cierpiących na alergię można zaobserwować objawy tak zwanej astmy pyłkowej. Są to duszności, silny napadowy kaszel, świszczący oddech. Oprócz tego osoby takie odczuwają ucisk w klatce piersiowej.
Objawy alergii i astmy pyłkowej nasilają się szczególnie w czasie spacerów po łące w okresie pylenia, koszenia trawy, a także przebywania w pobliżu oraz wchodzenia w kontakt z sianem. Bardzo niebezpieczne jest spacerowanie i przejeżdżanie w pobliżu pól uprawnych w okresie pylenia żyta.
Gabinety alergologiczne bardzo często wykonują testy skórne wykorzystując alergeny dzikich traw i pyłków zbóż. Bardzo często zestawy testów obejmują pyłki owsa, kukurydzy oraz innych zbóż, których pyłki nie unoszą się w powietrzu. Mimo to osoby cierpiące na alergię uzyskują bardzo silne, dodatnie odczyny. Jest to spowodowane wspomnianym wyżej faktem dużego podobieństwa alergenów występujących w różnych gatunkach traw oraz zbóż.
