Pigwa pospolita (Cydonia oblonga) jest jednym z tych owoców, które powinny stać się stałym elementem diety w okresie jesienno-zimowym, kiedy odporność organizmu znacznie spada. Pigwa zawiera bowiem wiele witaminy C oraz wiele innych witamin, a także składników mineralnych, które wyraźnie wpływając i podnoszą odporność organizmu, wspomagając przy okazji układ odpornościowy w walce z grypą i przeziębieniem.
Pigwa pospolita – substancje składowe i zastosowanie
Pigwa prócz cukrów i kwasów organicznych zawiera także:
- garbniki;
- pektyny i taniny;
- olejek lotny;
- potas;
- żelazo;
- magnez;
- wapń, siarka, miedź;
- witamina C;
- ryboflawina – witamina B2;
- witamina B6;
- witaminy A, PP, B1, B5 (kwas pantotenowy), kwas foliowy.
Pigwa pospolita uprawiana jest jako roślina ozdobna w sadach, ogródkach, parkach i na działkach. Drzewa pigwy w umiarkowanym klimacie mogą rosnąć osiągając przy tym wysokość od 3 do 5 m. Kwiaty pigwy, w okresie kwitnięcia mają białą lub różową barwę i odznaczają się pięknym zapachem, jednak to owoce są tu najważniejszym i najbardziej wartościowym ogniwem.
Owoce pigwy dojrzewają jesienią, na przełomie września i października. Mają żółty kolor, są duże i kształtem przypominają małe gruszki, albo jabłka, stąd też ich powszechnie nadana nazwa „owoców jabłkowych”. Warto wiedzieć jednak, że owoce pigwy nie nadają się do jedzenia na surowo, ponieważ są twarde i kwaśne, smakiem przypominając cytrynę.
Najlepiej sprawdzają się przy przygotowaniu różnych przetworów o walorach nie tylko smakowych, ale i zdrowotnych, tj. powidła, kompoty, soki, marmolady, dżemy, wina, czy nalewki. Ze względu na swój wygląd pigwa pospolita bardzo często mylona jest z pigowcem japońskim, z tym, że owoce pigowca są jeszcze twardsze i kwaśniejsze, choć jednocześnie bardziej aromatyczne.
Ponadto pigwa pospolita ze względu na dużą zawartość pektyn mogą służyć do żelowania konfitur. Prócz zastosowań w kuchni słodkiej do wszelkiego rodzaju przetworów i weków, pigwa pospolita świetnie sprawdzi się jako dodatek do herbaty, kiszonej kapusty, marynat do mięs, do placów ziemniaczanych oraz oczywiście ciast owocowych.
Pigwa pospolita – właściwości lecznicze
Pigwa pospolita z uwagi na znajdujące się w niej substancje składowe przede wszystkim wzmacnia odporność organizmu, regeneruje wątrobę, wzmaga apetyt korzystanie wpływając przy tym na układ pokarmowy, przeciwdziała też wymiotom, biegunce i wzdęciom. Istotne jest również to, że pigwa okazuje się niezwykle skuteczna przy leczeniu przeziębiania i grypy, gdyż rozgrzewa i łagodzi kaszel. Z kolei pektyny, w które bogate są owoce pigwy polecane są w profilaktyce nowotworów. Ponadto pomagają usunąć z organizmu metale ciężkie i toksyny, obniżają poziom cholesterolu, czy nawet poziom cukru.
Ważne jest również to, że właściwości lecznicze mają nie tylko owoce, ale także nasiona pigwy. Zawierają one w zarodku niewielka ilość nitrylozydu amygdaliny. Z kolei wyciągi z nasion stosowane są jako środek przeczyszczający głównie przy nieżytach żołądka i jelit. Nie można zapomnieć o zewnętrzny zastosowaniu nasion pigwy, które opiera się przede wszystkim na okładach w stanach zapalnych skóry oraz okładach na zapalnie spojówek. Wykorzystuje się je także do przygotowania płukanki jamy ustnej i gardła.
Pigwa pospolita – sposób użycia
Z uwagi na kwaśny smak i dużą twardość owoce pigwy nie nadają się do spożywania ich w postaci surowej, ale świetnie sprawdzą się w przygotowaniu przetworów.
Najczęściej spotykane sposoby stosowania właściwości leczniczych pigwy to:
- Pigwa do herbaty – pigwa to bardzo aromatyczny i bogaty w witaminę C dodatek do herbaty na zimne jesienne, albo zimowe wieczory. Przeważnie owoce pigwy przekrawa się na pół, wydrąża z nich gniazda nasienne i kroi w cienkie talarki, które następnie układa się w słoiku, przesypując warstwami cukru. Tak przygotowaną zawartość słoika należy zakręcić, wstrząsnąć i przechowywać w lodówce. Pigwa puści sok bogaty w witaminę C, który następnie można dodawać do herbaty.
- Konfitura z pigwy – przygotowywana z owoców pigwy. Oczyszczone plastry owoców należy usmażyć w syropie z miodu i cukru. Następnie gotować aż będą miękkie. Kolejny krok to wyłożenie przecieru do słoików, wlanie kilku kropel rumu, zakręcenie i pasteryzowanie. Konfitura poleca jest przede wszystkim w przy suchym kaszlu, grypie i przeziębieniach.
- Napar z nasion pigwy – wykorzystywany głównie do okładów na zapalenie spojówek, na podrażnienia błon śluzowych, czy okłady na suchą skórę. Doskonale sprawdza się przy zapaleniu krtani i gardła, chrypce, kaszlu, nieżycie żołądka i jelit, kiedy to zaleca się pić pół szklanki takiego naparu, przynajmniej co 3 godziny. Sam napar przygotowuje się z 1 łyżki nasion pigwy, które zalewa się 1 szklanką gorącej wody. Następnie odstawia się na 3 godziny i po tym czasie odcedza.
- Okład na hemoroidy – tego typu okłady przygotowuje się z gniazd nasiennych pigwy (ok. 2 łyżek), które trzeba zalać szklanką ciepłej wody. Macerować kilka godzin a następnie odcedzić.
- Macerat służy przede wszystkim do przemywania ran oraz okładów.
- Macerat z pigwy na zmarszczki – z kolei macerat na zmarszczki przygotowuje się poprzez zalanie skórki pigwy alkoholem. Taką mieszankę maceruje się przez 25 dni, a po rozcieńczeniu można przemywać nią twarz.
