Konwalia majowa (Convallaria majalis) ma o zmysłowym zapachu małe, białe kwiatki i duże, zielone liście, a jest ozdobą wielu ogrodów. Poza tym ma wiele właściwości leczniczych, o których się nawet nie wie, ale nie wszystkie jeszcze zostały do tej pory potwierdzone. Od dawna jest stosowana w medycynie ludowej. W jej składzie można znaleźć liczne glikozydy nasercowe, z czego najwięcej jest konwalatoksyny. Ponad to są obecne w niej saponiny steroidowe, czyli konwalamarynę i konwalarynę, a także flawonoidy, czyli izoramnetynę, kwercetynę. Do tego dochodzą kwasy organiczne, fenolokwasy, sole mineralne oraz olejek lotny z farnezolem. Właśnie dzięki tym składnikom jest ceniona jako roślina lecznicza.
Konwalia majowa rośnie zarówno w miejscach słonecznych, jak i zacienionych. Zalicza się ją do roślin długowiecznych, ozdobnych i leczniczych. Kiedyś w wierzeniach ludowych uznawana była za znak szczęścia, symbol młodości oraz pomyślności. W średniowieczu ozdabiano nią obrazy, ponieważ symbolizowała wiedzę i sztukę lekarską. Warto wiedzieć, że w Polsce konwalia jest pod częściową ochroną. Można ją znaleźć w całej Europie, w Azji w strefie klimatu umiarkowanego, a także w Ameryce Północnej.
Korzenie konwalii są płytko osadzone i mają maksymalnie 14 cm głębokości, a łodyga jest naga i posiada długoogonkowe nagie liście. Liście te rosną parami i mają wydłużony kształt. Do tego piękne, drobne kwiatki w kolorze białym o uwodzicielskim zapachu. Konwalia majowa kwitnie od maja do czerwca.
Konwalia majowa – właściwości i zastosowanie
Olejek eteryczny – farnezol, który jest otrzymywane z kwiatów konwalii ma silne działanie na zmysły, gdyż jego aromat uznawany jest za afrodyzjak. Dlatego też bardzo często jest wykorzystywany w przemyśle perfumeryjnym.
Niektóre preparaty przeciwbólowe zawierają konwalię, która może pomóc przy dolegliwościach reumatycznych. Jest to możliwe, ponieważ w składzie konwalii znajdują się flawonoidy, które mają właściwości przeciwzapalne, a także glikozydy, które mają na celu poprawiać ukrwienie mięśni i stawów.
Poza tym te glikozydy nasercowe poprawiają w organizmie człowieka krążenie krwi, ponieważ zwiększają siłę skurczów serca. Dzięki temu lepiej będzie ukrwiony i dotleniony mózg, co też będzie wpływało na jego sprawność. Wyciąg z konwalii może też dobrze wpływać na zaburzenia pamięci, zawroty głowy czy skłonność do omdleń.
Niektóre preparaty, zawierające wyciąg z konwalii, regulują pracę serca, działają uspokajająco, moczopędnie, ale też zmniejszają napięcie. W związku z tym polecane są przy lekkich zaburzeniach serca na tle nerwicowym u kobiet w okresie menopauzy, a także i przy kołataniach oraz rozdrażnieniu, które wtedy się pojawia.
Wykazano również, że konwalia majowa pobudza pracę serca, ponieważ znajdujące się w niej glikozydy nasercowe będą zwiększały siłę skurczu serca, a przy tym nie będą zwalniały jego akcji. Dzięki temu dochodzi do zwiększenia wydajności serca. Wyciągi z konwalii można znaleźć w wielu preparatach nasercowych, które regulują czynność serca, łagodzą kołatanie serca oraz zwalniają zbyt szybki puls. Poza tym można je stosować w początkowych stadiach prawokomorowej niewydolności krążenia, w wadach serca, w leczeniu obrzęków, które są wywołane zaburzeniami krążenia, ale też pomagają przy trudnościach z oddychaniem, które powstają przy niewydolności serca.
Dowiedziono również, że konwalia majowa ma lekkie działanie moczopędne, ale też regulujące pracę serca. Właśnie dzięki temu, że mają takie właściwości to pomagają w leczeniu początkowych stadiów nadciśnienia tętniczego oraz skłonności do obrzęków.
Uwaga na konwalię majową! Dlaczego?
Niektórzy nie wiedzą, że owoce konwalii, które pojawiają się zaraz po przekwitnięciu, czyli te pomarańczowoczerwone kulki są trujące i dlatego trzeba pilnować dzieci, aby nie brały ich do ust. Mają one silnie działające glikozydy, a przez to cała roślina również będzie niebezpieczna i wypicie wody z wazonu, w którym stały kwiaty, grozi zatruciem. Dlatego też nie wolno się samemu leczyć preparatami, które zawierają wyciągi z tego kwiatu, ponieważ jest wiele przeciwwskazań do ich stosowania, np.:
- miażdżyca naczyń wieńcowych,
- niedobór potasu,
- uszkodzenia nerek,
- uszkodzenia wątroby.
Do charakterystycznych objawów zatrucia konwalią majową zalicza się:
- zaburzenia rytmu serca,
- nudności,
- wymioty,
- biegunka,
- inne postrzeganie barw (wszystko będzie miało żółty kolor),
- bóle i zawroty głowy.
Konwalia majowa – sposób używania
Konwalię majową można używać jako:
- proszek,
- odwar.
Do przygotowania proszku konwaliowego potrzeba zmienić na drobny proszek ziele konwalii, ale nie kwiat. Zalecana dawka to 500 mg 2-3 razy dziennie. Nie wolno przekraczać dobowej dawki, która wynosi 1500 mg. Takie sproszkowane liście konwalii można wymieszać przed spożyciem z miodem. Dzięki temu proszek nie dostanie się do tchawicy i trzeba go dobrze popić.
Natomiast do przygotowania odwaru należy susz gotować przez około 5 minut, a potem przestudzić i nie wolno pić częściej niż dwa razy dziennie, co zależy od stężenia odwaru.
