Jeśli została zdiagnozowana ciąża bliźniacza przyszła matka powinna w szczególny sposób dbać o siebie i o swoje nienarodzone dzieci. Wyzwanie jest tym większe, iż zapotrzebowanie na płyny, pokarm oraz witaminy zwiększa się nie dwukrotnie lecz trzykrotnie.
Wczesne rozpoznanie i określenie typu ciąży mnogiej jest podstawowym warunkiem prawidłowej opieki zarówno w czasie ciąży, jak i porodu. We współczesnym położnictwie diagnostyka ciąży wielopłodowej oparta jest przede wszystkim na badaniu ultrasonograficznym. Ultrasonografia służy do określenia kosmówkowości i owodniowości ciąży bliźniaczej.
Trudno jednoznacznie upatrywać się przyczyn ciąży bliźniaczej choć istnieje wiele teorii. Jedna z nich głosi, iż występuje ona po prostu, bez żadnych innych czynników które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienie podwójnej ciąży. Uważa się, iż szansa na wystąpienie ciąży bliźniaczej zwiększa się jeśli jest to kolejna ciąża.
Ciążą bliźniacza znacznie częściej występuje u kobiet które decydują się na dziecko w późniejszym okresie swego życia. Wówczas ciąża bliźniacza jest bardziej prawdopodobna, ponieważ zmiany hormonalne mogą powodować uwolnienie więcej niż jednego jajeczka.
O ciąży mnogiej lub pojedynczej mogą również zadecydować w pewnym stopniu czynniki genetyczne lub rasa. Jednakże najczęstsza z przyczyn obecnie to terapie hormonalne oraz techniki wspomaganego rozrodu.
Szczególny przypadek powstania ciąży mnogiej to sztuczne zapłodnienie pozaustrojowe – in vitro. Ciąża bliźniacza zawsze jest obarczona dużo większym ryzykiem niż ciąża pojedyncza. Dlatego lekarz specjalista powinien jak najszybciej określić rodzaj ciąży oraz kontrolować czy wszystkie dzieci rozwijają się prawidłowo.
Bliźnięta dwujajowe dlaczego tak się dzieje?
Do ciąży dwujajowej dochodzi wówczas gdy dwa oddzielne jaja są zapłodnione przez dwa różne plemniki. Wówczas każde dziecko ma swoje własne łożysko i worek owodniowy. Rozwijają się w oddzielny sposób w wytworzonym dla siebie świecie. Bliźniakami mogą być dwie dziewczyny, dwóch chłopców lub chłopiec i dziewczynka.
Podobieństwo genetyczne takich bliźniąt jest równe podobieństwu rodzeństwa z dwóch różnych ciąż.
Bliźnięta jednojajowe
Bliźnięta jednojajowe stanowią niewielką część wszystkich bliźniąt poczętych naturalnie. Do zapłodnienia dochodzi w wyniku zapłodnienia jednej komórki jajowej przez jeden plemnik z następnie podziałem na dwa zarodki. Warto zaznaczyć, iż w takim przypadku obydwa bliźnięta są genetycznie identyczne. Będą tej samej płci i podzielą cechy fizyczne.
Typy bliźniąt jednojajowych
Medycyna wyróżnia cztery typy bliźniąt jednojajowych w zależności od czasu w jakim po zapłodnieniu doszło do podziału zarodka:
- jednokosmówkowe-dwuowodniowe – 4-7 dzień
- jednokosmówkowe-jednoowodniowe – 7-14 dzień
- dwukosmówkowe-dwuowodniowe – do 4 dnia po zapłodnieniu
- płody złączone (bliźnięta syjamskie) – po 14 dniu,
Diagnozowanie ciąży bliźniaczej
Diagnozowanie ciąży bliźniaczej w trakcie pierwszych wizyt odbywa się w podobny sposób jak u kobiet będących w ciąży pojedynczej. Na podstawie badania lekarz może zwrócić uwagę na znacznie powiększoną macicę, natomiast wszelkie wątpliwości rozwiewa USG które potwierdza więcej niż jedno bicie serca płodu.
Objawami klinicznymi, sugerującymi możliwość wystąpienia ciąży mnogiej, są między innymi: stwierdzenie niezgodności wielkości macicy w stosunku do daty ostatniej miesiączki i szacowanej na tej podstawie wielkości ciąży, podniesiony poziom markerów biochemicznych (alfa-feto proteiny czy laktogenu łożyskowego) oraz nadmiernie nasilone wymioty ciężarnej.
Ciąża bliźniacza – podwój ryzyko wystąpienia komplikacji
Zdrowe bliźnięta rodzą się każdego dnia. Mimo to, ważne jest, aby zdawać sobie sprawę z możliwych powikłań. Ciąża wielopłodowa jest ciążą wysokiego ryzyka, ponieważ zmiany adaptacyjne w organizmie matki, uznawane za fizjologiczne, są tu znacznie nasilone i mogą prowadzić do nieprawidłowości. Dlatego każda przyszła mama bliźniaków powinna być świadoma jakie jest ryzyko wystąpienia powikłań.
Wśród najczęściej spotykanych wskazuje się na wysokie ciśnienie krwi. Matki bliźniąt są bardziej narażone na rozwój nadciśnienia tętniczego. W konsekwencji gdy wysokie ciśnienie krwi łączy się z białkiem w moczu, stan jest znany jako stan przed rzucawkowy.
Przedwczesny poród
Medycyna potwierdza, że im więcej dzieci matka nosi w łonie tym mniejsze prawdopodobieństwo, iż poród nastąpi w określonym terminie. Lekarze mogą zastosować leczenie przyspieszające rozwój narządów niezbędnych do samodzielnego i prawidłowego funkcjonowania. W przypadku przedwczesnego porodu powikłania mogą obejmować trudności z oddychaniem i trawieniem.
Wśród innych równie częstych zagrożeń wskazuje się na:
- niedokrwistość (jeżeli matczyne rezerwy żelaza są niskie i nie podaje się preparatu doustnie, może dość do bardzo poważnej niedokrwistości, czasem wymagającej nawet przetoczenia krwi),
- wielowodzie,
- łożysko przodujące,
- krwotoki poporodowe,
- nieprawidłowe ułożenie płodów.
Warto pamiętać że zdrowe bliźnięta mają takie same potrzeby jak inne noworodki. Możliwe że jako matka będziesz potrzebowała dodatkowego wsparcia, zwłaszcza jeśli twoje dzieci rodzą się przedwcześnie lub potrzebują specjalnej opieki medycznej po narodzinach.
